
Poczta Polska wyemitowała znaczek upamiętniający Krzysztofa Kamila Baczyńskiego
22 stycznia 2021, 12:10W setną rocznicę urodzin poety do obiegu trafił znaczek upamiętniający życie i twórczość Krzysztofa Kamila Baczyńskiego. Autor projektu, Jarosław Ochendzan, przedstawił na znaczku podobiznę Baczyńskiego na tle ściany z cegieł. Poza tym Poczta Polska wydała w limitowanej wersji kopertę Pierwszego Dnia Obiegu (ang. FDC, od first day cover). Widnieje na niej fragment rękopisu "Wesela poety".

Zagadka przemieszczającego się DNA rozwiązana po ponad dekadzie
22 stycznia 2021, 04:32Ponad dekadę temu genetycy roślin zauważyli coś dziwnego. Badając szczepione rośliny stwierdzili, że w komórkach każdej z nich istnieją sygnały wskazujące, że doszło między nimi do wymiany dużych ilości DNA. Samo w sobie nie jest to niczym dziwnym, nie od dzisiaj wiemy o horyzontalnym transferze genów. Jednak w tym wypadku wydało się, że doszło do transferu całego nietkniętego genomu chloroplastów

Zanieczyszczenie powietrza: trzy polskie miasta w pierwszej 10 najbardziej śmiercionośnych w Europie
20 stycznia 2021, 11:25W The Lancet Planetary Health ukazały się wyniki badań nad liczbą zgonów spowodowanych przez zanieczyszczone powietrze w 858 europejskich miastach. Badaniami objęto 31 krajów, w tym Polskę. Aż trzy polskie miasta znalazły się w pierwszej 10 najbardziej śmiercionośnych ośrodków miejskich w Europie.

Jak postrzegano niepełnosprawność w historii? Bada to interdyscyplinarny zespół
20 stycznia 2021, 08:07U neandertalczyków można znaleźć przykład opieki nad niepełnosprawnym, w starożytnym Egipcie szacunkiem darzono osoby niskiego wzrostu. W średniowieczu zaś polskie pochówki osób niepełnosprawnych nie różniły się od innych pochówków. Jak wyglądało w dziejach podejście do niepełnosprawności mówi archeolog dr Magdalena Matczak.

Stukając do wrót pyłowych gigantów
12 stycznia 2021, 11:06Międzynarodowy zespół naukowców, w tym dwoje naukowców z NCBJ - Katarzyna Małek i William Pearson, rzucił nieco światła na złożone procesy fizyczne związane z wytwarzaniem pyłu, metali i gwiazd w ewolucji galaktyk. Badacze przeanalizowali dużą próbkę odległych pyłowych galaktyk, wykrytych za pomocą ALMA. Badanie, opublikowane w Astronomy & Astrophysics, ujednoliciło metody obserwacyjne i teoretyczne, znajdując dowody na szybki wzrost pyłu w młodych, ale już bogatych w metale galaktykach w odległym wszechświecie.

Archeolog i birofil Sławomir Dryja odtworzył bogactwo smaku średniowiecznego krakowskiego białego piwa
6 stycznia 2021, 05:09Dr hab. Sławomir Dryja z Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie odtworzył recepturę białego piwa, warzonego w średniowieczu w Krakowie. Ze ścian piwnic Pałacu Lubomirskich pobrano osad, a z niego wyodrębniono historyczne drożdże. Dysponując know-how i odpowiednimi drożdżami, naukowiec mógł przywrócić birofilom i nie tylko im Piwo Krakowskie Białe.

To nie ludzie stworzyli „ciemne ziemie Amazonii”. Oni je tylko wykorzystali
5 stycznia 2021, 11:58Odkrycie w Amazonii przed kilkunastu laty „ciemnych ziem Indian” sprowokowało cały szereg badań nad amazońskim osadnictwem oraz stopniem rozwoju i zorganizowania tamtejszych społeczeństw przed przybyciem kolonizatorów. Autorzy najnowszych badań twierdzą na łamach Nature Communications, że te żyzne ziemie nie były dziełem człowieka, a natury.

Ocieplenie może doprowadzić do wyginięcia wielu gatunków planktonu
28 grudnia 2020, 13:03Plankton morski, który stanowi podstawię wielu ekosystemów, wytwarza około połowy tlenu na Ziemi i reguluje poziom dwutlenku węgla w atmosferze, może być zagrożony wyginięciem wskutek ocieplania się klimatu. Do takich wniosków doszedł zespół pracujący pod kierunkiem doktorantki Sarah Trubovitz z University of Nevada w Reno

Krzewinki tundrowe nie krzyczą o zmianach klimatu. Cierpliwie je rejestrują.
21 grudnia 2020, 04:41Międzynarodowy zespół naukowców z ośmiu krajów, pod kierownictwem dr Agaty Buchwał z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, zbadał związek przyrostu słojów krzewinek arktycznych ze zmianami zasięgu lodu morskiego, temperatury powietrza i opadów w Arktyce

Bartnictwo trafiło na Listę Reprezentatywną Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości
19 grudnia 2020, 18:05Podczas sesji w Paryżu UNESCO podjęło decyzję o wpisaniu kultury bartniczej na Listę Reprezentatywną Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości. Dotychczas na tej liście znajdował się tylko jeden polski wpis – krakowskie szopkarstwo. O wpisanie kultury bartniczej na listę wnioskowały przed dwoma laty wspólnie Polska i Białoruś.